Czas przeszły prosty w niderlandzkim (Onvoltooid Verleden Tijd)

Czas przeszły prosty w języku niderlandzkim, znany jako O.V.T. (Onvoltooid Verleden Tijd), służy do opisywania zakończonych czynności w przeszłości. Jego tworzenie zależy od tego, czy czasownik jest regularny czy nieregularny.


Regularne Czasowniki

Tworzenie O.V.T. dla regularnych czasowników opiera się na prostym schemacie zwanym ’t kofschip.

Zasada 't kofschip

„’t Kofschip” (lub „’t Fokschaap”) to holenderska zasada mnemoniczna służąca do określenia, czy regularny czasownik holenderski przyjmuje końcówkę imiesłowu przeszłego i czasu przeszłego trybu oznajmującego/trybu łączącego „-t” lub „-d”. Zasada mówi, że jeśli rdzeń czasownika kończy się jedną z bezdźwięcznych spółgłosek t, k, f, s, ch, p, to końcówką jest -t; w przeciwnym razie, jeśli rdzeń kończy się spółgłoską dźwięczną lub samogłoską, końcówką jest -d.

Rdzeń czasownika kończy się na…KońcówkaPrzykład (werken)Przykład (wonen)
t, k, f, s, ch, p-te (l.p.) / -ten (l.m.)werk (k ∈ 't kofschip’)
Inne litery-de (l.p.) / -den (l.m.)woon (n ∈/ 't kofschip’)
  • Jak znaleźć rdzeń? Rdzeń to forma czasownika po odcięciu końcówki -en.
  • Przykłady:
    • werken (pracować) -> rdzeń: werk. Ostatnia litera k. Dodajemy -te.
    • wonen (mieszkać) -> rdzeń: woon. Ostatnia litera n. Dodajemy -de.

Konjugacja czasowników regularnych

Zaimekwerken (pracować)wonen (mieszkać)
ik (ja)werktewoonde
jij/je (ty)werktewoonde
hij/zij/het (on/ona/ono)werktewoonde
wij/we (my)werktenwoonden
jullie (wy)werktenwoonden
zij/ze (oni/one)werktenwoonden

Nieregularne Czasowniki

Formy czasowników nieregularnych w O.V.T. trzeba zapamiętać, ponieważ nie stosują się do zasady ’t kofschip.

Najczęściej używane czasowniki nieregularne

BezokolicznikO.V.T. (l.p.)O.V.T. (l.m.)Tłumaczenie
zijnwaswarenbyć
hebbenhadhaddenmieć
gaanginggingeniść
komenkwamkwamenprzychodzić
etenatatenjeść
drinkendronkdronkenpić
doendeeddedenrobić
zienzagzagenwidzieć
slapensliepsliepenspać
staanstondstondenstać
vindenvondvondenznajdować
lezenlaslazenczytać

Użycie O.V.T.

SytuacjaPrzykładTłumaczenie
Zakończona akcja w przeszłościIk werkte gisteren.Pracowałem wczoraj.
Opowiadanie historiiHij ging naar de winkel en kocht brood.Poszedł do sklepu i kupił chleb.
Powtarzająca się akcja w przeszłościVroeger gingen we altijd naar de bioscoop.Kiedyś zawsze chodziliśmy do kina.
Przewijanie do góry