W języku niemieckim czas i jego wyrażanie są kluczowymi elementami gramatyki. Poznanie 3 przedstawień czasu oraz 6 form czasowych (Tempusformen) jest niezbędne do poprawnego porozumiewania się i pisania. Poniżej znajdziesz przejrzyste wyjaśnienie oraz przykłady.
3 rodzaje czasów w niemieckim
- Vergangenheit – przeszłość
- Gegenwart – teraźniejszość
- Zukunft – przyszłość
6 Tempusformen – 6 form czasowych w języku niemieckim
| Tempus | Zastosowanie | Konstrukcja | Przykład |
|---|---|---|---|
| Plusquamperfekt | Wskazuje na czynność wcześniejszą względem Präteritum (zakończoną przeszłość) | hatte/war + Partizip II | Nachdem ich meine Oma besucht hatte, fuhr ich in den Urlaub. |
| Perfekt | Mówi o przeszłości, często używany w mowie potocznej i półformalnej | haben/sein + Partizip II | Sie hat vor drei Stunden mit ihm telefoniert. |
| Präteritum | Opisuje zakończone wydarzenia przeszłe, szczególnie w piśmie | czasownik w formie Präteritum | Er ging gestern ins Kino. |
| Präsens | Wyraża teraźniejszość, powtarzające się czynności, przyszłość lub wydarzenia historyczne | czasownik w formie Präsens | Lisa schreibt gerade ihr Tagebuch. / Morgen hat sie eine Prüfung. |
| Futur I | Wyraża przyszłość, zamiary, przypuszczenia, obietnice | werden + Infinitiv | Im nächsten Jahr werde ich weniger fernsehen. |
| Futur II | Mówi o przyszłym zdarzeniu zakończonym przed innym zdarzeniem w przyszłości lub przypuszczeniu o przeszłości | werden + Partizip II + haben/sein | Bis zum Jahresende wirst du die Prüfung bestanden haben. |
Szczegóły dotyczące czasów niemieckich
Plusquamperfekt
Opisuje czynność wcześniejszą względem innej przeszłej czynności. Nigdy nie stoi samotnie, zawsze w kontekście innych wydarzeń.
Beispiel:
„Nachdem ich meine Oma besucht hatte, fuhr ich nach Österreich in den Urlaub.“
Perfekt
Czas przeszły używany głównie w mowie i tekstach półformalnych.
- Opisuje czynności przeszłe, które mają wpływ na teraźniejszość.
- Może też odnosić się do czynności zakończonych niedawno.
Beispiel:
„Sie hat vor drei Stunden mit ihm telefoniert.“
Präteritum
Używany przede wszystkim w piśmie do opisywania zakończonych wydarzeń przeszłych.
Beispiel:
„Er ging gestern ins Kino.“
Präsens
Ma szerokie zastosowanie:
- Opis teraźniejszości i czynności powtarzających się.
- Przyszłość z podaną datą.
- Historyczne zdarzenia opisane w czasie teraźniejszym (tzw. „episches Präsens“).
Beispiel:
„Die Sonne scheint. Plötzlich donnert es.“
„Morgen hat Lisa eine Prüfung.“
Futur I
Wyraża przyszłość, intencje, przypuszczenia lub obietnice. Często jednak używa się czasu teraźniejszego z określeniem czasu przyszłego.
Beispiel:
„John wird wohl schon schlafen.“
„Im nächsten Jahr werde ich weniger fernsehen.“
Futur II
Opisuje czynności, które w przyszłości będą już zakończone lub wyraża przypuszczenia o przeszłości.
Beispiel:
„Bis zum Jahresende wirst du die Prüfung bestanden haben.“
Relacje czasowe w zdaniach
| Relacja | Przykład |
|---|---|
| Nachzeitigkeit (poźniejszość) | Bevor er zur Arbeit geht, hat er gefrühstückt. |
| Gleichzeitigkeit (równoczesność) | Während er lernt, lässt er sich nicht ablenken. |
| Vorzeitigkeit (wcześniejszość) | Nachdem er die Lehre abgeschlossen hatte, suchte er Arbeit. |
Podsumowanie
Zrozumienie 3 przedstawień czasu i 6 form czasowych (Tempusformen) jest niezbędne, aby poprawnie wyrażać wydarzenia w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości po niemiecku. Praktykuj stosowanie czasów z przykładami, aby opanować ich użycie w codziennej komunikacji i tekstach pisanych.