Użycie przypadku w niemieckim może być inne niż w polskim: Nominativ, Genitiv, Dativ lub Akkusativ. Poniżej znajdziesz wyjaśnienie i przykłady dla wyjątków każdego z nich.
1. Nominativ (Mianownik)
Nominativ to przede wszystkim przypadek podmiotu zdania, ale niektóre czasowniki wymagają, aby ich dopełnienie występowało właśnie w mianowniku.
Przykłady:
- Er ist sein ganzes Leben lang ein armer Mensch geblieben.
(On przez całe życie pozostał biednym człowiekiem.) - Sie scheint eine gute Partie für ihn zu sein.
(Ona wydaje się dla niego dobrą partią.) - Sie wurde nach zwei Wochen seine Frau.
(Ona została po dwóch tygodniach jego żoną.)
2. Genitiv (Dopełniacz)
Genitiv jest używany rzadziej, ale niektóre czasowniki rządzą właśnie tym przypadkiem. Często wyraża przynależność, źródło lub jest używany w bardziej formalnym języku.
Przykłady:
- Er ist des dreifachen Mordes angeklagt.
(On jest oskarżony o potrójne morderstwo.) - Diese Angelegenheit bedarf einer genauen Analyse.
(Ta sprawa wymaga dokładnej analizy.) - Man beschuldigt den Minister der Korruption.
(Posądzają ministra o korupcję.) - Wir konnten uns des Lachens nicht enthalten.
(Nie mogliśmy powstrzymać się od śmiechu.) - Meine Großeltern erfreuen sich bester Gesundheit.
(Moi dziadkowie cieszą się doskonałym zdrowiem.) - Am 1. November gedenken wir der Toten.
(1 listopada wspominamy zmarłych.) - Du solltest dich deiner Faulheit schämen.
(Powinieneś się wstydzić swojej leniwości.)
3. Dativ (Celownik)
Dativ występuje bardzo często i jest wymagany przez wiele czasowników, szczególnie tych, które wyrażają komuś coś robić, pomagać, wierzyć itp.
Przykłady:
- Ich muss mich den anderen in der Kleidung anpassen.
(Muszę się dostosować do innych w ubiorze.) - Du kannst dich der Gruppe anschließen.
(Możesz dołączyć do grupy.) - Der Autofahrer konnte dem Radler nur schwer ausweichen.
(Kierowca samochodu mógł tylko trudno ominąć rowerzystę.) - Sie ist ihrem Vater ähnlich.
(Ona jest podobna do swojego ojca.) - Das Essen ist mir nicht bekommen.
(To jedzenie mi nie posłużyło.) - Wem hast du gestern begegnet?
(Kogo spotkałeś wczoraj?) - Bitte, teilen Sie mir mit, wann Sie verreisen wollen.
(Proszę, poinformuj mnie, kiedy chcesz wyjechać.) - Warum läufst du ihr dauernd nach?
(Dlaczego ciągle za nią biegniesz?)
4. Akkusativ (Biernik)
Najczęstszy przypadek dopełnienia bliższego. Większość czasowników, które mają bezpośredni obiekt, rządzi biernikiem.
Przykłady:
- Ich muss jetzt meinen Bruder anrufen.
(Muszę teraz zadzwonić do mojego brata.) - Lass ihn ausreden.
(Pozwól mu dokończyć.) - Vielleicht beneiden sie mich.
(Może oni mnie zazdroszczą.) - Ich habe meinen Urlaub in vollen Zügen genossen.
(W pełni cieszyłem się moimi wakacjami.) - Jonas bittet sie, ihn zu heiraten.
(Jonas prosi ją, żeby go poślubiła.) - Sie hat ihn einen Affen genannt.
(Ona nazwała go małpą.) - Wir müssen dich leider unterbrechen.
(Niestety musimy ci przerwać.)
Podsumowanie
Znajomość rządów czasownika jest kluczowa do poprawnej budowy zdań w języku niemieckim. Pamiętaj, że każde dopełnienie ma odpowiedni przypadek, którego wymaga czasownik. Ucz się z przykładami i zwracaj uwagę na pogrubione czasowniki — one pokazują, jakie czynności lub stany są wyrażane!