Spójniki w niderlandzkim

Spójniki współrzędne (Coördinerende)

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
en – i	Ik kook graag pasta en mijn broer bakt vaak brood.	Lubię gotować makaron i mój brat często piecze chleb.
of – albo	Wil je naar de film of blijven we thuis?	Chcesz iść do kina czy zostaniemy w domu?
maar – ale	Ze wil mee, maar ze heeft geen tijd.	Ona chce iść, ale nie ma czasu.
want – ponieważ	Ik ga naar bed, want ik ben erg moe.	Idę spać, ponieważ jestem bardzo zmęczony.
dus – więc	Het regent, dus nemen we een paraplu mee.	Pada deszcz, więc zabieramy parasol.
zowel … als – zarówno … jak i	Zowel mijn vader als mijn moeder houden van wandelen.	Zarówno mój tata, jak i moja mama lubią spacerować.
niet alleen … maar ook – nie tylko … lecz także	Zij spreekt niet alleen Engels, maar ook Frans.	Ona mówi nie tylko po angielsku, lecz także po francusku.
of … of – albo … albo	Of je werkt hard, of je haalt de toets niet.	Albo pracujesz ciężko, albo nie zdasz testu.

Spójniki podrzędne

a) czasowe

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
als / wanneer – kiedy	Wanneer het regent, blijf ik thuis.	Kiedy pada deszcz, zostaję w domu.
nadat – po tym jak	Nadat hij gegeten had, ging hij wandelen.	Po tym jak zjadł, poszedł na spacer.
sinds – od kiedy	Ik woon hier sinds 2015.	Mieszkam tu od 2015 roku.
terwijl – podczas gdy	Zij leest een boek, terwijl hij tv kijkt.	Ona czyta książkę, podczas gdy on ogląda telewizję.
toen – kiedy (przeszłość)	Ik was ziek, toen de dokter langskwam.	Byłem chory, kiedy przyszedł lekarz.
totdat / tot – dopóki	Wacht hier tot ik terugkom.	Poczekaj tutaj, dopóki nie wrócę.
voor(dat) – zanim	Ik eet snel, voor ik naar werk ga.	Jem szybko, zanim idę do pracy.
zodra – jak tylko	Ik bel je zodra ik thuis ben.	Zadzwonię do ciebie, jak tylko będę w domu.

b) przyczynowe

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
omdat / daar / omdat – ponieważ	Ik blijf binnen, omdat het te koud is.	Zostaję w domu, ponieważ jest za zimno.
aangezien / daar – gdyż	Aangezien hij ziek is, blijft hij thuis.	Gdyż jest chory, zostaje w domu.
doordat – przez to, że	Hij slaapt slecht, doordat hij laat naar bed gaat.	Źle śpi, przez to, że późno chodzi spać.

c) celowe / wynikowe

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
opdat / zodat – aby, tak aby	Ik leg de sleutel klaar, opdat je hem kan vinden.	Kładę klucz tak, abyś mógł go znaleźć.
om … te – w celu	Hij studeert hard, om zijn examen te halen.	Uczy się pilnie, aby zdać egzamin.

d) warunkowe

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
als / indien – jeśli	Als het regent, neem een paraplu mee.	Jeśli pada deszcz, weź parasol.
mits – pod warunkiem że	Je mag mee, mits je op tijd bent.	Możesz iść, pod warunkiem że będziesz na czas.
tenzij – chyba że	Ik ga wandelen, tenzij het regent.	Idę na spacer, chyba że będzie padać.

e) przeciwstawne / ograniczające

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
hoewel / ofschoon – chociaż	Hoewel het laat is, werkt hij nog.	Chociaż jest późno, on jeszcze pracuje.

f) określające sposób działania

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
behalve (dat) – oprócz tego, że	Het was leuk, behalve dat het regende.	Było miło, oprócz tego, że padało.
zonder (dat) – bez tego, że	Ze vertrok vroeg, zonder dat iemand het merkte.	Wyszła wcześnie, bez tego, że ktoś to zauważył.
in plaats van (dat) – zamiast	Hij werkte thuis, in plaats van dat hij naar kantoor ging.	Pracował w domu, zamiast iść do biura.
hoe … hoe – im … tym	Hoe ouder hij wordt, hoe trager hij loopt.	Im jest starszy, tym wolniej chodzi.
zoals – tak jak	Hij danst zoals een professional.	Tańczy tak jak profesjonalista.
alsof – jakby	Hij kijkt me aan, alsof hij me niet kent.	Patrzy na mnie, jakby mnie nie znał.
dan – niż (w porównaniach)	Vandaag is warmer dan gisteren.	Dziś jest cieplej niż wczoraj.
door – poprzez	Hij leert door veel te oefenen.	Uczy się poprzez dużo ćwiczeń.

Inne spójniki

Konjunktion	Voorbeeldzin	Tłumaczenie
dat – że	Ik weet dat hij komt.	Wiem, że on przyjdzie.
of – czy	Ik weet niet of hij thuis is.	Nie wiem, czy on jest w domu.
hoe – jak	Ik begrijp niet hoe hij dat doet.	Nie rozumiem, jak on to robi.